แบบเรียนออนไลน์วิชาการป้องกันการทุจริตม.ปลาย - PDF Flipbook
แบบเรียนออนไลน์วิชาการป้องกันการทุจริตม.ปลาย
107 Views
4 Downloads
PDF 0 Bytes
รายวชิ า MyHSetlluod. ent.
การปองกนั การทจุ ริต
รหัสรายวชิ า สค32036 สาระการพัฒนาสังคม
ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
บทที 1 การคดิ แยกแยะระหว่างผลประโยชน์
ส่วนตนกบั ผลประโยชน์ส่วนรวม
บทที 2 ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต
บทที 3 STRONG : จิตพอเพยี งต้านการทุจริต
บทที 4 พลเมืองกับความรับผดิ ชอบต่อสังคม
มาตรฐานการเรยี นรู
1. มีความรู้ ความเขา้ ใจ ดาํ เนินชีวติ ตามวถิ ีประชาธิปไตย กฎ ระเบยี บของประเทศ
ต่างๆ ในโลก
2. มีความรู้ ความเขา้ ใจหลกั การพฒั นาชุมชน สงั คม สามารถวเิ คราะห์
ขอ้ มูลและเป็นผนู้ าํ ตาม ในการพฒั นาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สงั คม ใหส้ อดคลอ้ งกบั
สภาพการเปลียนแปลงของเหตุการณ์ปัจจุบนั
การป้องกันการทุจริต ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย เป็ นการรู้เกยี วกับการคดิ แยกแยะ
ระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและความไม่ทนต่อการ
ทุจริต STRONG : จติ พอเพยี งต้านการทุจริต และพลเมืองกบั ความรับผดิ ชอบต่อสังคม ซึงจะ
สร้างความรู้ ความเข้าใจ ให้แก่ผู้เรียนในเรือง
ดงั กล่าวข้างต้นเพือร่วมกันป้องกนั หรือต่อต้านการทจุ ริต ไม่ให้มีการทุจริตเกดิ ขนึ ในสังคมไทย
ร่วมกันสร้างสังคมไทยทไี ม่ทนต่อการทจุ ริตต่อไป
บทที่ 1
การคิดแยกแยะระหวางผลประโยชนสว นตนกับผลประโยชนสว นรวม
การทเี จ้าหน้าทีรัฐปฏิบัตหิ น้าทีโดยคาํ นึงถึงผลประโยชน์ส่วนตนหรือพวก
พ้องเป็ นหลกั ซึงเป็ นการ กระทาํ ทีขดั ต่อหลกั คุณธรรม จริยธรรม และหลกั การ
บริหารกจิ การบ้านเมืองทดี ี (Good Governance) ซึงจะนําไปสู่การทุจริตต่อไป หาก
เจ้าหน้าทีไม่มีการแยกแยะว่าอะไรคือผลประโยชน์ส่วนตน หรืออะไร เป็ นผล
ประโยชน์ส่วนรวมแล้ว ย่อมจะเกดิ ปัญหาเกยี วกับผลประโยชน์แน่นอน
เร่อื งท่ี 1 สาเหตขุ องการทจุ รติ และทิศทางการปอ งกันและการทุจรติ ในประเทศไทย
1. สาเหตุของการทุจริต สาเหตุของการทุจริต อาจเกดิ ขนึ ได้ในประเทศทมี สี ถาน
การณดี งั ต่อไปนี
1.1 มีกฎหมาย ระเบียบ หรือขอ้ กาํ หนดจาํ นวนมากทีเกียวขอ้ งกบั การดาํ เนินการทาง
ธุรกิจ หากมาตรการหรือขอ้ กาํ หนดดงั กลา่ วมีความซบั ซอ้ น คลุมเครือ เลือกปฏบิ ตั ิเป็น
ความลบั หรือไม่โปร่งใส จะส่งผลให้เป็นตน้ เหตุของการทุจริตได้
1.2 มีสถานการณ์ โอกาส หรือมกี ฎ ระเบียบตา่ ง ๆ ทีนาํ ไปสู่การทุจริตได้
1.3 กฎหมาย และกระบวนการยตุ ิธรรมไม่มีความเขม้ แขง็ ตลอดจนการพฒั นาให้
ทนั สมยั
เร่อื งท่ี 1 สาเหตุของการทจุ รติ และทิศทางการปอ งกนั และการทจุ ริตในประเทศไทย
2. ทิศทางการป้องกนั การทุจริตในประเทศไทย
2.1 กาํ หนดเนือหาเกียวกบั เรืองนีในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช
2560 หมวด ที 4 หนา้ ทีของประชาชนชาวไทยวา่ “... บุคคลมีหนา้ ทีไม่ร่วมมือหรือ
สนบั สนุนการทุจริตและประพฤติ มิชอบทุกรูปแบบ” หมวดที 5 หนา้ ทีของรัฐวา่ “รัฐตอ้ ง
ส่งเสริมสนบั สนุนและใหค้ วามรู้แก่ประชาชน ถึงอนั ตรายทีเกิดจากการทุจริตและ
ประพฤติมิชอบทงั ภาครัฐและภาคเอกชน จดั ใหม้ ีมาตรการและกลไกทีมี ประสิทธิภาพ
เพือป้องกนั และขจดั การทุจริตอยา่ งเขม้ งวด รวมทงั กลไกในการส่งเสริมใหป้ ระชาชน
รวมตวั กนั เพือมีส่วนร่วมในการรณรงคใ์ หค้ วามรู้ต่อตา้ นการทุจริต หรือชีเบาะแสโดย
ไดร้ ับความคุม้ ครองจากรัฐ ตามที กฎหมายบญั ญตั ิ”
เร่อื งท่ี 1 สาเหตุของการทจุ รติ และทิศทางการปอ งกันและการทุจรติ ในประเทศไทย
2.2 กาํ หนดให้มียทุ ธศาสตร์การแกไ้ ขปัญหา 3 ยทุ ธศาสตร์ ประกอบดว้ ย
1) ยทุ ธศาสตร์การปลกู ฝัง “คนไทยไม่โกง” เพือปฏิรูป “คน” ใหม้ ีจิตสาํ นึกและสร้าง
พลงั ร่วม เพือแกไ้ ขปัญหาทุจริตคอร์รปั ชนั
2) ยทุ ธศาสตร์การป้องกนั ดว้ ยการเสริมสร้างสงั คมธรรมาภิบาล เพือปฏิรูประบบและ
องคก์ ร เพือสร้างธรรมาภิบาลในทุกภาคส่วน
3) ยทุ ธศาสตร์การปราบปราม เพือปฏริ ูประบบและกระบวนการจดั การ
ต่อกรณีการทุจริต คอร์รัปชนั ใหม้ ีประสิทธิภาพ
เร่อื งท่ี 1 สาเหตขุ องการทจุ ริตและทศิ ทางการปอ งกันและการทจุ ริตในประเทศไทย
2.3 กําหนดไวในกรอบยทุ ธศาสตรช าติ 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2580) โดยมวี ิสยั ทศั น “ประเทศไทย มี
ความมั่นคง มั่งคง่ั ยั่งยนื เปน ประเทศพฒั นาแลว ดวยการพฒั นาตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง”
2.4 กําหนดใหมแี ผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหง ชาติ ฉบบั ที่ 12
(พ.ศ. 2560 - 2564) วาดว ยเรอื่ งสังคมไทยมวี นิ ัย โปรงใส ยึดม่นั ในความซอ่ื สัตย ยตุ ธิ รรม
2.5 กําหนดใหมโี มเดลประเทศไทยสคู วามมน่ั คง มงั่ ค่ัง และย่ังยนื
(Thailand 4.0)
2.6 กาํ หนดใหมยี ทุ ธศาสตรชาตวิ า ดวยการปองกันและปราบปรามการทจุ ริตระยะที่ 3 (พ.ศ. 2560 -
2564) โดยกาํ หนดวิสัยทัศน “ประเทศไทยใสสะอาด ไทยทงั้ ชาตติ า นทุจรติ ”
(Zero Tolerance & Clean Thailand)
เร่อื งท่ี 2 ทฤษฎี ความหมายและรปู แบบของการขัดกันระหวางผลประโยชนสว นตน และผลประโยชนสว นรวม (โลก)
การขัดกนั ระหวางประโยชนส วนบคุ คลกับประโยชนส ว นรวมน้นั มลี ักษณะทาํ นองเดียวกันกบั กฎ
ศีลธรรม ขนบธรรมเนียม จารีตประเพณี หลักคุณธรรม จริยธรรม กลาวคือ การกระทําใด ๆ ที่เปนการ
ขัดกนั ระหวางประโยชนส วนบุคคลกบั ประโยชนสวนรวม เปน ส่ิงท่ีควรหลกี เลยี่ ง ไมค วรจะกระทํา ซ่ึงบุคคลแต
ละคนแตละสังคม อาจเห็นวา เรื่องใดเปนการขัดกันระหวา งประโยชนสวนบุคคลกับประโยชนสวนรวมแตกตา ง
กันไปหรอื เม่อื เห็นวา เปน การขัดกันแลว ยังอาจมีระดับความหนกั เบาแตกตางกนั อาจเหน็ แตกตา งกนั วา เรื่องใด
กระทาํ ได กระทาํ ไมไดแตกตางกันออกไปอกี และในกรณที ี่มกี ารฝาฝน บางเรอ่ื งบางคนอาจเหน็ วาไมเปนไร
เปนเร่ืองเล็กนอย หรืออาจเห็นวาเปนเร่ืองใหญตองถูกประณาม ตําหนิ ติฉิน นินทาวากลาว ฯลฯ แตกตาง
กนั ตามสภาพของสงั คม
เร่อื งท่ี 2 ทฤษฎี ความหมายและรปู แบบของการขัดกันระหวางผลประโยชนสว นตน และผลประโยชนสว นรวม (โลก)
1. ทฤษฎขี องการขัดกันระหวา งผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (โลก)
ทฤษฎีการทจุ รติ ทฤษฎีทจุ รติ เกิดขึ้นจากปจจัย 3 ประการ คอื
1) ความซ่ือสัตย เมอื่ มนุษยมีความตองการ ความโลภ แมถ ูกบงั คับดว ยจริยธรรม คุณธรรม และ
บทลงโทษทางกฎหมายกต็ าม ความจาํ เปนทางเศรษฐกจิ มสี วนผลักดันใหบ ุคคลตดั สินใจกระทําความผดิ เพอ่ื ให
ตนเองอยรู อด
2) โอกาส ผกู ระทาํ ความผิด พยายามทจี่ ะหาโอกาสท่เี ออื้ อํานวยตอการทุจรติ โอกาส ทเ่ี ยายวนตอ การ
ทจุ รติ ยอ มกระตนุ ใหเ กดิ การทจุ รติ ไดงายขึ้นกวาโอกาสท่ไี มเ ปดชอง
3) การจงู ใจ เปน มูลเหตุจงู ใจใหบ ุคคลตดั สนิ ใจกระทําการทุจริต และนําไปสูการหา มาตรการในการ
ปองกันการทุจรติ ดวย การจูงใจในการกระทําการทจุ รติ เชน ความทะเยอทะยานอยางไมม ี ท่สี ้ินสดุ
ปรารถนาจะยกระดบั ใหท ดั เทยี มกับบุคคลอนื่ ในสงั คม ปญ หาทางการเงิน การกระทําเพื่ออยากเดน เปนตน
เร่อื งท่ี 2 ทฤษฎี ความหมายและรูปแบบของการขดั กันระหวางผลประโยชนสว นตน และผลประโยชนสว นรวม (โลก)
2. ความหมายของการขดั กันระหวา งประโยชนส ว นตนและประโยชนสวนรวม (โลก)
คําวา ผลประโยชนสว นตน (Private Interests) หมายถงึ ผลประโยชนท ่บี ุคคลไดร ับ โดยอาศัยตาํ แหนง
หนา ท่ีของตนหาผลประโยชนจากหนา ท่ขี องตนและหาผลประโยชนจากบคุ คลหรอื กลมุ บุคคล ผลประโยชนสว นตนมี
ท้งั เกย่ี วกับเงิน ทอง และไมไ ดเก่ยี วกบั เงนิ ทอง เชน ทด่ี ิน หุน ตาํ แหนง หนา ท่ี สมั ปทาน สว นลด ของขวัญ หรอื
ส่งิ ทีแ่ สดงน้ําใจไมตรอี ื่น ๆ การลําเอยี ง การเลือกปฏิบัติ เปน ตน
คําวา ผลประโยชนสว นรวม (PublicInterests) หมายถึง การทบ่ี คุ คลใดในสถานะที่เปน เจา หนา ท่ีของรฐั
(ผูดํารงตําแหนงทางการเมือง ขา ราชการ พนกั งานรัฐวสิ าหกิจ หรอื เจา หนา ทข่ี องรฐั ในหนว ยงาน ของรัฐ)
ไดกระทําการใด ๆ ตามหนา ทหี่ รอื ไดปฏบิ ตั หิ นาท่อี ันเปนการดําเนนิ การในอีกสวนหนง่ึ ทแ่ี ยกออกมาจาก การ
ดําเนินการตามหนา ที่ในสถานะของเอกชน การกระทําการใด ๆ ตามหนา ทข่ี องเจาหนา ทีข่ องรฐั จงึ มี วตั ถปุ ระสงค
หรือมเี ปาหมายเพ่ือประโยชนข องสวนรวม
เร่อื งท่ี 3 กฎหมายท่ีเก่ยี วของกับการขดั กันระหวางผลประโยชนสวนตนกับผลประโยชนสว นรวม
รฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช 2560 ไดบ ญั ญตั หิ นา ที่ของปวงชนชาวไทย
ไวใน มาตรา 50 (10) ใหบ ุคคลไมร วมมอื หรือสนบั สนนุ การทุจริตและประพฤตมิ ิชอบทกุ รปู แบบ ดังนน้ั
ในฐานะ ทเ่ี ราเปน ประชาชนชาวไทย จงึ มีความจาํ เปนตองมีความรูเกี่ยวกับกฎหมายท่เี กีย่ วขอ งกับการ
ขดั กันระหวาง ผลประโยชนสว นตนกับผลประโยชนสวนรวม ดังตอ ไปน้ี
เร่อื งท่ี 3 กฎหมายทเี่ ก่ยี วของกับการขัดกนั ระหวางผลประโยชนสวนตนกับผลประโยชนสว นรวม
1. รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช 2560 รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย
พุทธศกั ราช 2560 ไดบัญญตั ไิ วในหมวด 9 การขดั กนั แหงผลประโยชน (มาตรา 184 – 187) โดย
บญั ญัติขอหา มสําหรับผูด ํารงตาํ แหนงสมาชิกสภาผูแทนราษฎร และสมาชิกวุฒิสภา (มาตรา 184 – 185)
ขอ หา มสําหรบั ผดู ํารงตําแหนงรัฐมนตรี (มาตรา 186 – 187)
เร่อื งท่ี 3 กฎหมายท่เี ก่ยี วของกับการขดั กนั ระหวางผลประโยชนสวนตนกับผลประโยชนสว นรวม
2. พระราชบัญญัตปิ ระกอบรัฐธรรมนูญวา ดวยการปองกนั และปราบปรามการทุจรติ พทุ ธศกั ราช
2561 พระราชบญั ญัติประกอบรฐั ธรรมนูญวา ดวยการปองกันและปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. 2561 ได
บญั ญัตขิ อหา มสาํ หรับกรรมการ ผดู าํ รงตาํ แหนงในองคกรอิสระ และเจา พนักงานของรัฐท่คี ณะกรรมการ
ป.ป.ช. ประกาศกาํ หนดไวใ นมาตรา 126 – 129
3. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการใหหรือรบั ของขวัญของเจา หนาท่ีของรฐั พ.ศ. 2544
นายกรฐั มนตรี โดยความเหน็ ชอบของคณะรฐั มนตรี ไดว างระเบยี บสาํ นักนายกรฐั มนตรีวาดวย
การใหห รือรบั ของขวญั ของเจา หนา ทข่ี องรัฐ พ.ศ. 2544
4. ประกาศคณะกรรมการปอ งกนั และปราบปรามการทุจรติ แหง ชาติ เรอื่ ง หลักเกณฑก ารรบั ทรัพยสนิ
หรอื ประโยชนอื่นใด โดยธรรมดาของเจาหนาที่รัฐ พ.ศ. 2543
5. ระเบยี บสาํ นักนายกรฐั มนตรีวา ดวยการเรยี่ ไรของหนวยงานของรัฐ พ.ศ. 2544
เร่อื งท่ี 4 การคดิ เปน
ในชีวิตประจําวันทุกคนตองเคยพบกับปญหาตาง ๆ ไมวาจะเปนปญหาการเอารัดเอาเปรียบ การงาน
การเงิน หรือแมแตการเลน กฬี าหรือปญ หาอื่น ๆ เชน ปญ หาขัดแยง ของเด็ก หรือปญหาการแตงตัวไปงานตาง ๆ
เปนตน เมื่อเกิดปญหาก็เกิดทุกข แตละคนกจ็ ะมวี ิธีแกไขปญหา หรือแกทุกขดวยวธิ ีการท่ีแตกตางกันไป ซง่ึ แตละ
คน แตละวิธีการอาจเหมือนหรอื ตางกัน และอาจใหผลลพั ธที่เหมือนกันหรือตางกันก็ได ท้ังนี้ ขึ้นอยูกับ พื้นฐาน
ความเชื่อ ความรู ความสามารถและประสบการณของบุคคลนั้น หรืออาจจะข้ึนอยูกับทฤษฎีและหลักการ ของ
ความเชือ่ ที่ตางกนั เหลานัน้
เรื่องท่ี 4 การคดิ เปน
1. ปรชั ญา “คิดเปน ” อยบู นพื้นฐานความคิดท่ีวา ความตองการของแตละบคุ คลไมเหมือนกัน แต
ทกุ คนมีจดุ รวมของความตอ งการทเี่ หมือนกนั คอื ความสขุ คนเราจะมีความสขุ เมื่อตนเองและสังคม
สิ่งแวดลอมประสมกลมกลืนกันได โดยการปรับตัวเราเองใหเขากับสังคมหรือสิ่งแวดลอม หรือโดยการปรับ
สังคม และสิง่ แวดลอมใหเ ขากบั ตัวเรา หรือปรบั ท้ังตวั เราและสง่ิ แวดลอมใหประสมกลมกลืนกนั หรอื เขาไปอยู
ใน สิ่งแวดลอมท่ีเหมาะสมกับตน คนที่สามารถทาํ ไดเชน นเ้ี พ่ือใหต นเองมีความสุขน้ัน จําเปน ตองเปนผูม ีการ
คิด สามารถคิดแกป ญ หา รูจักตนเอง รูจักสังคมและสิง่ แวดลอม และมีองคค วามรูที่จะนํามาคิดแกปญหาได
จึงจะเรยี กไดว าผนู ั้นเปน คนคิดเปน
เร่อื งท่ี 4 การคดิ เปน
เร่อื งท่ี 4 การคดิ เปน
จากแผนภมู ดิ งั กลาวน้ี จะเห็นวา คิดเปนหรือกระบวนการคดิ เปนนนั้ จะตองประกอบไปดวยองคป ระกอบตา ง ๆ
ดงั ตอ ไปนี้
1. เปนกระบวนการเรยี นรูท ่ีประกอบดว ยการคิด การวเิ คราะหแ ละสังเคราะหขอมลู ประเภทตาง ๆไมใ ชการเรยี นรจู ากหนงั สอื
หรอื ลอกเลียนจากตํารา หรือรับฟง การสอนการบอกเลาของครูแตเ พยี งอยา งเดยี ว
2. ขอ มลู ทนี่ าํ มาประกอบการคดิ การวิเคราะหต า ง ๆ ตอ งหลากหลาย เพียงพอ ครอบคลมุ อยา งนอ ย 3 ดาน คอื ขอ มลู ทาง
วิชาการ ขอมลู เก่ียวกบั ตนเอง และขอมลู เก่ยี วกบั สังคมสง่ิ แวดลอ ม
3. ผูเรยี นเปน คนสาํ คัญในการเรยี นรู ครูเปนผูจ ัดโอกาสและอาํ นวยความสะดวกในการจัดการเรียนรู
4. เรยี นรจู ากวถิ ีชีวติ จากธรรมชาติและภูมิปญ ญา จากประสบการณและการปฏบิ ตั ิจริงซ่ึงเปน สว นหน่งึ ของการเรียนรูต ลอดชีวิต
5. กระบวนการเรียนรูเปน ระบบเปดกวาง รบั ฟงความคดิ ของผูอ่นื และยอมรบั ความเปนมนษุ ยท ่ศี รัทธาในความแตกตา งระหวาง
บคุ คล ดงั นั้น เทคนิคกระบวนการท่นี าํ มาใชในการเรยี นรจู งึ มกั จะเปนวิธีการสานเสวนา การอภปิ รายถกแถลง กลุมสัมพนั ธเ พอื่
กลุม สนทนา
6. กระบวนการคิดเปน น้ัน เมือ่ มกี ารตดั สนิ ใจลงมือปฏิบตั ิแลวจะเกิดความพอใจ มคี วามสขุ แตถ า ลงมอื ปฏิบตั ิแลว ยังไมพ อใจกจ็ ะ
มีสติ
เร่อื งท่ี 4 การคดิ เปน
เร่อื งที่ 5 บทบาทของรฐั /เจา หนาทข่ี องรัฐทีเ่ กย่ี วขอ งกบั การปอ งกันปราบปรามเกย่ี วกบั การทจุ รติ
1. บทบาทของรฐั
1.1 ไมนําความสมั พันธสวนตัวท่ีตนมีตอ บุคคลอื่นมาประกอบการใชดุลยพินิจใหเปนคณุ หรือเปนโทษแกบ ุคคลนั้น
1.2 ไมใชเวลาราชการ เงนิ ทรัพยส นิ บุคลากร บริการ หรอื ส่ิงอาํ นวยความสะดวกของทางราชการ ไปเพอ่ื ประโย
ชนส ว นตวั ของตนเองหรอื ผอู น่ื
1.3 ไมกระทาํ การใด หรอื ดํารงตําแหนง หรอื ปฏิบตั กิ ารใดในฐานะสวนตัว ซึ่งกอใหเ กดิ ความ เคลือบแคลงหรือ
สงสยั วา จะขดั กบั ประโยชนสวนรวมทอ่ี ยใู นความรับผิดชอบของหนาท่ี
1.4 ในการปฏบิ ัตหิ นาท่ีท่รี ับผดิ ชอบในหนว ยงานโดยตรงหรอื หนา ที่อืน่ ในราชการ รฐั วสิ าหกจิ องคก ารมหาชน หรือ
หนว ยงานของรฐั ขาราชการตองยึดถือประโยชนของทางราชการเปน หลกั
เร่อื งที่ 5 บทบาทของรฐั /เจา หนาท่ีของรฐั ที่เกี่ยวขอ งกับการปอ งกนั ปราบปรามเกย่ี วกบั การทจุ รติ
2. หนาที่ของรัฐ
2.1 รฐั ตอ งเปดเผยขอ มลู หรือขา วสารสาธารณะในครอบครองของหนวยงานของรัฐที่มิใชขอ มลู เกีย่ วกบั ความมนั่ คง
ของรัฐ หรอื เปน ความลบั ของทางราชการท่กี ฎหมายบญั ญตั ิ และตอ งจดั ใหป ระชาชนเขา ถึง ขอ มลู หรอื ขา วสารดังกลาวได
โดยสะดวก
2.2 รัฐตอ งสง เสริม สนับสนุน และใหค วามรูแ กประชาชนถึงอันตรายท่ีเกดิ จากการทุจริตและ ประพฤตมิ ิชอบท้งั ใน
ภาครฐั และภาคเอกชน และจัดใหม มี าตรการและกลไกทม่ี ีประสิทธิภาพ เพอื่ ปองกัน และขจดั การทจุ ริตและประพฤติมิชอบ
ดงั กลาวอยา งเขมงวด
เร่อื งท่ี 5 บทบาทของรฐั /เจา หนาทข่ี องรฐั ทเ่ี ก่ียวขอ งกับการปอ งกันปราบปรามเกย่ี วกบั การทจุ รติ
3. แนวนโยบายแหง รฐั
3.1 รัฐพงึ พฒั นาระบบการบริหารราชการแผนดินทั้งราชการสวนกลาง สวนภูมิภาค สวนทองถ่นิ และงานของรัฐ
อยา งอ่นื ใหเ ปน ไปตามหลักการบริหารกจิ การบานเมอื งทดี่ ี ตลอดท้งั พฒั นาเจาหนา ท่ีของรฐั ใหม ีความซือ่ สัตยส จุ ริต
3.2 รฐั พงึ จัดใหม ีมาตรฐานทางจรยิ ธรรม เพ่อื ใหห นว ยงานของรัฐใชเ ปนหลกั การกําหนด ประมวลจรยิ ธรรมสาํ หรับ
เจา หนา ที่ของรฐั ในหนว ยงานนน้ั ๆ ซง่ึ ตองไมต่าํ กวา มาตรฐานทางจรยิ ธรรมดังกลาว
4. เจา หนาท่ขี องรัฐที่เกย่ี วขอ งกับการปอ งกันและปราบปรามเก่ียวกับการทจุ รติ
4.1 ไมนําความสมั พันธสวนตัวทีต่ นมตี อ บุคคลอืน่ ไมวา จะเปนญาติพนี่ อ ง พรรคพวก เพ่ือนฝูงหรอื ผมู ีบญุ คุณสว นตัว
มาประกอบการใชด ลุ ยพินิจใหเ ปน คุณหรอื เปน โทษแกบ คุ คลนน้ั
4.2 ไมใ ชเวลาราชการ เงนิ ทรพั ยส ิน บคุ ลากร บรกิ าร หรอื สิง่ อาํ นวยความสะดวกของทาง ราชการไป เพ่ือประโยชน
สว นตัวของตนเองหรือผูอ ื่น เวน แตไดรับอนญุ าตโดยชอบดว ยกฎหมาย
4.3 ไมกระทาํ การใด หรือดาํ รงตาํ แหนง หรอื ปฏิบัตกิ ารใดในฐานะสวนตวั ซึ่งกอใหเ กิดความ เคลือบแคลงหรือสงสยั
วาจะขดั กบั ประโยชนสวนรวมทอ่ี ยูในความรบั ผิดชอบของหนาท่ี
เร่อื งท่ี 5 บทบาทของรฐั /เจา หนาทข่ี องรฐั ทเ่ี ก่ียวขอ งกับการปอ งกันปราบปรามเกย่ี วกบั การทจุ รติ
3. แนวนโยบายแหง รฐั
3.1 รัฐพงึ พฒั นาระบบการบริหารราชการแผนดินทั้งราชการสวนกลาง สวนภูมิภาค สวนทองถ่นิ และงานของรัฐ
อยา งอ่นื ใหเ ปน ไปตามหลักการบริหารกจิ การบานเมอื งทดี่ ี ตลอดท้งั พฒั นาเจาหนา ท่ีของรฐั ใหม ีความซือ่ สัตยส จุ ริต
3.2 รฐั พงึ จัดใหม ีมาตรฐานทางจรยิ ธรรม เพ่อื ใหห นว ยงานของรัฐใชเ ปนหลกั การกําหนด ประมวลจรยิ ธรรมสาํ หรับ
เจา หนา ที่ของรฐั ในหนว ยงานนน้ั ๆ ซง่ึ ตองไมต่าํ กวา มาตรฐานทางจรยิ ธรรมดังกลาว
4. เจา หนาท่ขี องรัฐที่เกย่ี วขอ งกับการปอ งกันและปราบปรามเก่ียวกับการทจุ รติ
4.1 ไมนําความสมั พันธสวนตัวทีต่ นมตี อ บุคคลอืน่ ไมวา จะเปนญาติพนี่ อ ง พรรคพวก เพ่ือนฝูงหรอื ผมู ีบญุ คุณสว นตัว
มาประกอบการใชด ลุ ยพินิจใหเ ปน คุณหรอื เปน โทษแกบ คุ คลนน้ั
4.2 ไมใ ชเวลาราชการ เงนิ ทรพั ยส ิน บคุ ลากร บรกิ าร หรอื สิง่ อาํ นวยความสะดวกของทาง ราชการไป เพ่ือประโยชน
สว นตัวของตนเองหรือผูอ ื่น เวน แตไดรับอนญุ าตโดยชอบดว ยกฎหมาย
4.3 ไมกระทาํ การใด หรือดาํ รงตาํ แหนง หรอื ปฏิบัตกิ ารใดในฐานะสวนตวั ซึ่งกอใหเ กิดความ เคลือบแคลงหรือสงสยั
วาจะขดั กบั ประโยชนสวนรวมทอ่ี ยูในความรบั ผิดชอบของหนาท่ี
ถามทายบท ?
บทที่ 2
ความละอายและความไมท นตอการทจุ รติ
การทจุ รติ ในทกุ ระดบั กอใหเกิดความเสียหายตอ สงั คม ประเทศชาติ จําเปนท่ี
จะตองแกปญหา ดวยการสรางสังคมทไี่ มทนตอการทจุ ริต โดยเร่ิมตงั้ แตก ระบวนการ
กลอมเกลาทางสงั คมทุกชว งวัย ปฏิบัตติ น ตามกฎ กตกิ าของสงั คมในเรือ่ งตา ง ๆ เชน
การทาํ งานที่ไดรับมอบหมาย การสอบ การเลอื กต้งั การรวมกลมุ เพ่ือสรา งสรรค
ปองกันการทจุ รติ ไดอ ยา งถูกตอง
เร่อื งที่ 1 การทจุ รติ
1. ความหมายของการทจุ รติ
การทจุ ริต (Corruption) หมายถึง ประพฤติชัว่ คดโกง ไมซอื่ ตรง การใชอ ํานาจท่ไี ดรบั มา
หรอื การใชท รัพยสนิ ที่มีอยูในทางมิชอบ เพ่อื ประโยชนตอตนเองและครอบครวั เพอื่ น คนรูจัก หรือประโยชน
อื่นใดอนั มิควรได ซ่ึงกอใหเ กิดความเสียหายตอประโยชนของผอู ่ืน
2. รูปแบบการทจุ รติ การทุจรติ ทเ่ี กดิ ขนึ้ ในวงราชการและแวดวงการเมือง เปน พฤตกิ รรมทเ่ี จา หนา ที่ของ
รฐั ใชอ าํ นาจ ในตาํ แหนงหนา ที่โดยมชิ อบ เพื่อมงุ หวังผลประโยชนส วนตัว สามารถแบง ได 3 ลักษณะ คือ
แบง ตามผูทเ่ี กย่ี วของ แบง ตามกระบวนการที่ใช และแบง ตามลกั ษณะรูปธรรม
เรื่องที่ 1 การทจุ รติ
2.1 แบงตามผูท ีเ่ ก่ียวของ เปนรูปแบบการทจุ รติ ในเรื่องของอาํ นาจและความสัมพันธ แบบอปุ ถัมภร ะหวา งผูท ่ใี หการ
อุปถัมภ (ผใู หก ารชวยเหลอื ) กบั ผูถูกอปุ ถัมภ
1. การคอรร ปั ชันตามนํ้า (corruption without theft) จะปรากฏขึ้น เมอื่ เจา หนา ที่ของรัฐตองการสนิ บน โดยใหมี
การจา ยตามชองทางปกติของทางราชการ แตใ หเ พ่มิ สินบนรวม เขา ไวกบั การจายคา บรกิ ารของหนวยงานนน้ั ๆ
2. การคอรร ัปชนั ทวนนา (corruption with theft) เปน การคอรร ปั ชนั ในลักษณะท่เี จาหนา ที่ของรฐั จะเรียกรอ ง
เงินจากผขู อรับบริการโดยตรง โดยท่หี นว ยงานนัน้ ไมไดม ีการเรียกเกบ็ เงิน คาบรกิ ารแตอยา งใด
2.2 แบงตามกระบวนการทใ่ี ชมี 2 ประเภท คอื ประเภทที่ 1 เกดิ จากการใชอํานาจในการกําหนด กฎ กติกาพ้ืนฐาน
เชน การออกกฎหมาย และกฎระเบียบตาง ๆ เพื่ออํานวยประโยชนต อกลุมธุรกจิ ของตนหรอื พวกพอง ประเภทท่ี 2 เกดิ
จากการใชอ ํานาจหนาที่เพอ่ื แสวงหาผลประโยชนจากกฎ และระเบียบ ทด่ี ํารงอยู ซงึ่ มักเกดิ จากความไมชัดเจนของกฎ
และระเบียบเหลาน้นั ทที่ ําใหเจาหนาที่สามารถใชความคดิ เหน็ ของตนได
เรือ่ งที่ 1 การทุจรติ
2.3 แบงตามลกั ษณะรปู ธรรม มีท้งั หมด 4 รปู แบบ คอื
รปู แบบท่ี 1 คอรร ปั ชันจากการจัดซอื้ จัดหา (Procurement Corruption) เชน
การจัดซอื้ สิ่งของในหนว ยงาน โดยมีการคิดราคาเพิ่มหรือลดคุณสมบัตแิ ตกําหนดราคาซอ้ื ไวเ ทาเดมิ
รูปแบบที่ 2 คอรร ปั ชนั จากการใหส มั ปทาและสิทธิพิเศษ (Concessionaire Corruption)
เชน การใหเ อกชนรายใดรายหนงึ่ เขามามีสิทธิในการจัดทําสัมปทานเปนกรณพี เิ ศษตางกบั เอกชนรายอื่น
รูปแบบที่ 3 คอรร ัปชันจากการขายสาธารณสมบัติ (Privatization Corruption) เชน
การขายกิจการของรัฐวสิ าหกิจ หรอื การยกเอาท่ดี นิ ทรพั ยส ินไปเปน สทิ ธกิ ารครอบครองของตางชาติ เปน ตน
รูปแบบท่ี 4 คอรร ัปชันจากการกํากบั ดูแล (Regulatory Corruption) เชน การกํากบั
ดแู ลในหนว ยงานแลว ทําการทุจรติ ตาง ๆ เปนตน
เร่อื งท่ี 1 การทจุ รติ
3. สาเหตุท่ที าํ ใหเ กดิ การทุจรติ
3.1 การขาดคณุ ธรรม
3.2 การขาดอดุ มการณและอดุ มคติ
3.3 มคี านยิ มทผี่ ดิ
3.4 ใชอาํ นาจโดยไมเ ปนธรรม
3.5 มีรายไดไ มพอกบั รายจา ย
4. ระดบั การทจุ รติ ในประเทศไทย
4.1 การทจุ ริตระดบั ชาติ เปน รูปแบบการทุจรติ ของนกั การเมืองท่ีใชอํานาจในการบริหารราชการ รวมถงึ อํานาจ
นิตบิ ัญญัติ เปน เครอื่ งมือในการออกกฎหมาย แกไขกฎหมาย การออกนโยบายตาง ๆ โดยการ อาศยั ชอ งวา งทาง
กฎหมาย
4.2 การทจุ ริตในระดบั ทอ งถนิ่ การบริหารราชการในรปู แบบทอ งถน่ิ เปนการกระจายอาํ นาจเพ่อื ให บรกิ ารตาง ๆ
ของรัฐสามารถตอบสนองตอ ความตองการของประชาชนไดม ากขึ้น แตการดาํ เนินการในรปู แบบของ ทองถ่นิ กก็ อ ให
เกิดปญหาการทจุ ริตเปน จาํ นวนมาก
เรื่องท่ี 2 ความละอายและความไมท นตอ การทุจรติ
การสรา งสังคมทไ่ี มท นตอการทุจริต เปนการปรบั เปลยี่ นสภาพสังคมใหเ กดิ ภาวะ “ทไ่ี มทนตอการทุจริต”
โดยเรมิ่ ตัง้ แตกระบวนการกลอมเกลาทางสังคมในทกุ ชวงวัย เพอื่ สรา งวัฒนธรรมตอ ตา นการทุจริตและปลูกฝง
ความพอเพียง มวี นิ ัย ซื่อสตั ยส จุ รติ ความเปน พลเมืองดี มีจิตสาธารณะ ผา นทางสถาบนั หรอื กลมุ ตวั แทนทที่ ํา
หนา ทใ่ี นการกลอ มเกลาทางสังคม เพ่ือใหเ ด็ก เยาวชน ผใู หญเกิดพฤติกรรมท่ีละอายตอ การกระทําความผิด
การไมยอมรบั และตอ ตา นการทจุ รติ ทกุ รปู แบบ
เร่อื งท่ี 2 ความละอายและความไมท นตอ การทุจรติ
1. ความหมายของความละอายและความไมท นตอ การทจุ รติ (Anti - Corruption)
ความละอาย เปนความรูสกึ อายทจ่ี ะทําในสิ่งทีไ่ มถ ูกตอง และเกรงกลัวตอ ส่ิงที่ไมด ี ไมถกู ตอง ไมเหมาะสม เพราะเหน็ ถงึ
โทษหรือผลกระทบที่จะไดรับจากการกระทํานน้ั จึงไมก ลาท่จี ะกระทํา ทําใหตนเอง ไมห ลงทาํ ในส่งิ ทผ่ี ิด น่นั คอื มีความละอายใจ
ละอายตอการกระทาํ ผิด
ความอดทน หมายถึง การรูจ ักรอคอยและคาดหวงั เปนการแสดงใหเ ห็นถึงความมน่ั คง แนวแน ตอ สิง่ ท่รี อคอย หรือสิ่งท่ี
จงู ใจใหก ระทําในส่ิงที่ไมด ี
ไมทน หมายถงึ ไมอดกล้ัน ไมอ ดทน ไมยอม ดังนัน้ ความไมท น หมายถึง การแสดงออกตอการ กระทําทเี่ กดิ ขน้ึ กับ
ตนเอง บคุ คลทเี่ ก่ยี วของหรือสังคม ในลกั ษณะทไี่ มยนิ ยอม ไมยอมรบั ในสง่ิ ท่ีเกดิ ขนึ้ ความไมทนสามารถแสดงออกไดห ลาย
ลักษณะทง้ั ในรูปแบบของกรยิ า ทา ทาง หรอื คําพูด
เร่อื งที่ 2 ความละอายและความไมท นตอ การทุจรติ
2. ลักษณะของความละอายและความไมท นตอการทุจริต (Anti - Corruption)
ลกั ษณะของความละอายสามารถแบง ได 2 ระดับ คอื ความละอายระดบั ตน หมายถึง ความละอาย ไมก ลาท่ีจะทําในส่งิ
ท่ีผดิ เนอ่ื งจากกลวั วาเมื่อตนเองไดทําลงไปแลวจะมคี นรบั รู หากถกู จบั ไดจ ะไดร บั การลงโทษ หรอื ไดร ับความเดือดรอนจาก
ส่ิงท่ีตนเองไดท ําลงไป จงึ ไมก ลา ทจี่ ะกระทําผิด และในระดับทีส่ องเปน ระดับที่สงู คอื แมว า จะไมมใี ครรับรหู รือเห็นในสิ่งท่ี
ตนเองไดท าํ ลงไป ก็ไมกลาทจ่ี ะทาํ ผดิ เพราะนอกจากตนเองจะไดรบั ผลกระทบแลว ครอบครัว สงั คมก็จะไดรับผลกระทบ
ตามไปดว ย ท้ังช่ือเสียงของตนเองและครอบครัวกจ็ ะ เสือ่ มเสีย บางครงั้ การทจุ ริตบางเรื่องเปน สิง่ เลก็ ๆ นอ ย ๆ
3. การลงโทษทางสงั คม (Social Sanction) หมายถงึ ปฏกิ ริ ยิ าปฏบิ ตั ทิ างสังคม เปนมาตรการ
ควบคมุ ทางสงั คมทต่ี องการใหส มาชกิ ในสังคมประพฤติปฏบิ ตั ติ ามมาตรฐาน หรือกฎเกณฑท ่สี ังคมกําหนดโดยมที ้ัง
ดา นลบและดานบวก การลงโทษโดยสงั คมเชิงลบ (Negative Social Sanction) เปนการลงโทษ โดยการกดดันและแสดง
ปฏิกริ ยิ าตอ ตา นพฤติกรรมของบคุ คลที่ไมปฏิบัติตามกฎเกณฑข องสังคม ทําใหบ ุคคลน้นั เกดิ ความอับอายขายหนา
เร่อื งที่ 2 ความละอายและความไมท นตอ การทจุ รติ
การลงโทษโดยสงั คมเชิงบวก (Positive Social Sanctions) จะอยูใ นรูปของการใหก ารสนับสนนุ หรอื การสรางแรงจงู ใจ
หรือการใหร างวลั ฯลฯ แกบ คุ คลและสงั คม เพื่อใหประพฤติปฏิบตั ิสอดคลอ งกบั บรรทัดฐาน (Norm) ของสงั คมในระดับ
ชมุ ชนหรือในระดับสังคม
การลงโทษโดยสงั คมเชงิ ลบ (Negative Social Sanctions) จะอยูในรูปแบบของการใชมาตรการตาง ๆ ในการจัด
ระเบียบสงั คม เชน การวากลา วตกั เตอื น ซึง่ เปน มาตรการขัน้ ต่าํ สดุ เร่อื ยไปจนถึงการ กดดนั และบีบค้นั ทางจิตใจ (Moral
Coercion) การตอ ตา น (Resistance) และการประทวง (Protest) ในรปู แบบตาง ๆ ไมวาจะโดยปจเจกบุคคลหรือการ
ชมุ นุมของมวลชน
4. ตวั อยางความละอายและความไมท นตอการทจุ รติ
4. ตวั อยางความละอายและความไมท นตอการทุจรติ แ
4. ตวั อยางความละอายและความไมท นตอ การทุจรติ แ
คาํ ถามทา ยบท
บทที่ 3
STRONG : จิตพอเพยี งตานการทจุ ริต
การสรา งประชาชนใหมคี วามต่ืนตวั ตอ การทจุ รติ มีการใหความสนใจตอ ขาวสาร และตระหนักถงึ
ผลกระทบของการทจุ ริตทมี่ ตี อประเทศ มีการแสดงออกถงึ การตอตา นการทจุ ริตทั้งในชีวติ ประจาํ วัน
และการ แสดงออกผา นส่ือสาธารณะและส่อื สังคมออนไลนต า ง ๆ ดงั น้ัน ประชาชนในแตล ะชวงวัย
จะตองไดรบั การ กลอ มเกลาทางสังคมวา ดว ยการทจุ รติ ดงั นั้น หนวยงานทกุ ภาคสว นตองใหความ
สําคัญอยา งแทจ ริงกบั การปรบั ประยุกตห ลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งมาใชป ระกอบหลักการ
ตอ ตา นการทจุ รติ
เรอ่ื งท่ี 1 จติ พอเพียงตา นการทุจริต
1. ความหมายของ STRONG : จิตพอเพียงตานการทุจรติ
จติ หมายถึง ใจ สิ่งท่ีทําหนาท่ี นึก รับความรสู กึ
พอเพยี ง หมายถงึ พอดีกับความตอ งการ เตมิ เทาท่ีจําเปน ความพอประมาณ มเี หตุมีผล การเดนิ ทางสายกลาง
พอเพยี ง หมายถงึ ไดเทาทีก่ ะไว เชน ไดเ ทาน้ีก็พอเพียงแลว
ตาน หมายถึง ทนไว ยันไว รบั ไว ปะทะไว กันไว คดั คา น ทดั ทานตอ สู
ตาน หมายถึง ตอตา น โต ขัดขวา
ตาน หมายถึง ยนั หรอื รบั ไวเพอื่ ไมใ หลํ้าแนวเขามา เชน ตานขา ศกึ รบั แรงปะทะ (เรือตานลม)
ตานทาน (นาย ก. ขัดขวาง ยบั ยงั้ ตอ สูยนั ไว)เปน ตน
ทุจรติ หมายถึง ประพฤตชิ วั่ โกง ไมซ อ่ื ตรง
เร่อื งที่ 1 จติ พอเพยี งตา นการทจุ รติ
เร่อื งท่ี 1 จติ พอเพียงตา นการทุจริต
2. ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
“เศรษฐกิจพอเพยี ง เปนปรัชญาชถ้ี งึ แนวการดํารงอยูและปฏบิ ตั ติ นของประชาชนในทุกระดับต้ังแต ระดบั
ครอบครัว ระดบั ชมุ ชน จนถงึ ระดบั รัฐ ท้งั ในการพัฒนาและบริหารประเทศใหดําเนนิ ไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะ
การพัฒนาเศรษฐกจิ เพอื่ ใหกา วทันตอโลกยคุ โลกาภิวัตน ความพอเพยี ง หมายถงึ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล
รวมถึงความจําเปน ที่จะตองมีระบบภมู ิคุมกันในตัวท่ดี พี อสมควร ตอ การมผี ลกระทบใด ๆ อนั เกดิ จาก การ
เปลย่ี นแปลงทง้ั ภายนอกและภายใน ทง้ั นี้ จะตอ งอาศยั ความรอบรคู วามรอบคอบ และความระมดั ระวัง อยางย่งิ ใน
การนาํ วชิ าการตาง ๆ มาใชในการวางแผนและการดาํ เนินการทุกขั้นตอนและขณะเดยี วกันจะตอ ง เสริมสราง
พื้นฐานจติ ใจของคนในชาติ โดยเฉพาะเจา หนา ที่ของรัฐ นกั ทฤษฎี และนักธรุ กจิ ในทกุ ระดับใหม สี าํ นกึ ในคุณธรรม
ความซ่ือสตั ยส จุ รติ และใหมีความรอบรูท ่ีเหมาะสม ดาํ เนินชีวิตดวยความอดทน ความเพยี ร มสี ติปญ ญา และความ
รอบคอบ เพือ่ ใหส มดลุ และพรอ มตอ การรองรับการเปล่ยี นแปลงอยางรวดเร็วและ กวา งขวางท้ังดานวตั ถุ สังคม
สง่ิ แวดลอ ม และวัฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเ ปน อยางดี”
เร่อื งที่ 1 จติ พอเพยี งตา นการทจุ รติ
เร่อื งที่ 1 จติ พอเพยี งตา นการทุจริต
ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดตี อความจําเปน ไมม ากเกนิ ไป ไมน อ ยเกนิ ไปและตอ ง ไมเ บียดเบียนตนเองและผอู ืน่
ความมเี หตุผล หมายถึง การตดั สนิ ใจดําเนินการเรอ่ื งตาง ๆ อยา งมเี หตผุ ลตามหลกั วชิ าการ
หลกั กฎหมาย หลักศีลธรรม จรยิ ธรรมและวฒั นธรรมที่ดีงาม คดิ ถงึ ปจ จยั ที่เกยี่ วของอยา งถ่ีถวน โดยคาํ นงึ ถึง
ผลทค่ี าดวาจะเกิดข้นึ จากการกระทํานั้น ๆ อยางรอบคอบ
มภี ูมิคุมกันที่ดีในตัวเอง หมายถึง การเตรยี มตวั ใหพ รอ มรบั ผลกระทบและการเปล่ียนแปลง ดานเศรษฐกิจ สังคม
สิง่ แวดลอ มทีจ่ ะเกดิ ขนึ้ เพ่ือใหส ามารถปรับตวั และรบั มอื ไดอยางทันทวงที
เงอื่ นไขในการตัดสนิ ใจในการดําเนนิ กจิ กรรมตา ง ๆ ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
1. เงอ่ื นไขความรูประกอบดว ย ความรอบรูเกย่ี วกับวชิ าการตา ง ๆ ทเ่ี กี่ยวขอ งรอบดา น
ความรอบคอบท่จี ะนําความรูเหลานน้ั มาพจิ ารณาใหเช่อื มโยงกัน เพ่อื ประกอบการวางแผนและความระมัดระวัง
ในการปฏบิ ตั ิ
2. เงอ่ื นไขคณุ ธรรม ที่จะตองเสริมสราง ประกอบดว ย มีความตระหนกั ใน คณุ ธรรม มคี วามซอื่ สัตย
สุจริตและมีความอดทน มคี วามเพียร ใชส ตปิ ญญาในการดําเนินชวี ิต
เรอ่ื งที่ 2 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมพิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
(พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหลวงรชั กาลที่ 9) ทรงเปนแบบอยา งใน
เรอ่ื งความพอเพียง
พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธิเบศร มหาภมู พิ ลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ (พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิ
พลอดลุ ยเดช ในหลวงรัชกาลที่ 9) เปน แบบอยางในเรือ่ งของความพอเพียงเร่ือง ฉลอง พระองคบนความ “พอเพยี ง” :
หนังสือพิมพคมชดั ลกึ 24 ตุลาคม 2559
คาํ ถามทา ยบท
Data Loading...